Trek je Plan | Verhogen van de zelfstandigheid bij jongeren met een (licht) verstandelijke beperking en/of Autisme Spectrum Stoornis

Proof of concept voor het digitaliseren van stappenplannen uit de dagstructuur in de vorm van een Progressive Web App met gamificatie

Trek je Plan is een applicatie die werd uitgewerkt in samenwerking met de bachelor ergotherapie en de Hoge Kouter uit Kortrijk. Het betreft een proof of concept met als doel het verhogen van de zelfstandigheid bij Vlaamse jongeren met een (licht) verstandelijke beperking en/of Autisme Spectrum Stoornis (ASS).

Toegankelijk en intuïtief design

Een van de grootste uitdagingen van dit project was het ontwerpen van een gepaste interface. Met de specifieke noden van deze jongeren in ons achterhoofd, gingen we aan de slag om een eenvoudige, gebruiksvriendelijke en overzichtelijke tool samen te stellen.

We kozen voor een gedempt kleurenpalet om de aandacht op de inhoud te vestigen. Voor diezelfde reden en omdat sommige jongeren niet kunnen lezen of enkel woordbeelden kunnen herkennen, bestaat de interface uit zo weinig mogelijk tekst. We maakten gebruik van het Google Font Poppins. We kozen hiervoor vanwege de gelijkenis met de schrijfstijl die aangeleerd wordt in Vlaamse scholen. Dit helpt zowel de jongeren die dyslexie hebben, als degene die (nog) niet kunnen lezen, maar wel woordbeelden hebben leren herkennen. 

Een tool die je écht overal kan gebruiken

Om de tool op zoveel mogelijk verschillende toestellen te kunnen gebruiken, werd het design mobile-first ontworpen. Hierbij ontwerpen we eerst de schermen voor mobiel gebruik en gaan deze dan responsief opschalen. Door te vertrekken vanuit het kleinste scherm, kunnen we in het design focussen op de kernfuncties die zeker op dit kleine scherm aanwezig dienen te zijn. Eventuele extra’s kunnen dan toegevoegd worden in de grotere schermen.

Voor de ontwikkeling vertrokken we vanuit een Progressive Web App (PWA). Zo hoefden we de code slechts één keer te schrijven om de tool op alle toestellen te laten werken: van Apple smartphones tot Windows pc’s. Dit versnelt niet alleen het ontwikkelproces, het bespaart ook wat zorgen én kosten, zeker in de toekomst. Zo kan een update in één keer worden uitgevoerd in tegenstelling tot meer traditionele apps waar dit per type toestel dient te gebeuren. 

Samen aan de slag voor meer zelfstandigheid

De applicatie bestaat uit 2 delen, een deel voor de jongeren en een deel voor de begeleiders om de stappenplannen te beheren. Een begeleider kan stappenplannen met afbeeldingen of pictogrammen creëren. Per stap is er de mogelijkheid om woordbeelden of een korte beschrijving toe te voegen. De pictogrammen worden al van kindsbeen af gebruikt bij jongeren met deze noden en zorgen dus voor herkenbaarheid. De stappenplannen kunnen doorheen de dag gepland worden en herhaald worden op gewenste momenten. 

Er wordt een vorm van gamificatietoegevoegd aan de app doordat een beloningssysteem op maat kan worden voorzien op basis van een muntensysteem. Bij het voltooien van een bepaald stappenplan wordt een aantal munten verdiend en daaraan kan dan een beloning gekoppeld worden, denk hierbij aan schermtijd, snoezeltijd, een massage, een favoriete doe-activiteit… 

Begeleiders blijven steeds een centrale steunfiguur. Daarom bevat de app een makkelijk bereikbare knop die altijd zichtbaar is met een contactenlijst. Hiermee kan de jongere contact opnemen met een begeleider wanneer die vastloopt bij een specifieke stap of nood heeft aan wat hulp.

Als jongere dagstructuur overal bij de hand 

Wanneer de jongere voor het eerst de app opent, vindt deze een kant-en-klaar plan om kennis te maken met de werking van de app. Alles wordt op niveau van de jongere uitgelegd aan de hand van animaties, zoals: hoe voltooi je een stap door naar de volgende stap te swipen, hoe bekijk je een overzicht van een stappenplan en hoe zie je welke stappen al werden voltooid en welke nog beëindigd moeten worden.

Elke dag ziet de jongere  een chronologisch overzicht van alle stappenplannen die voltooid dienen  te worden op die dag. Wanneer de gebruiker op een plan klikt, wordt de eerste stap zichtbaar. De volgende stap wordt pas zichtbaar als de vorige stap voltooid is. Als alle stappen voltooid zijn, verdient de jongere munten. Dit wordt visueel weergegeven door een voortgangsbalk. Als er genoeg stappenplannen voltooid zijn en de voortgangsbalk volledig ingevuld is, krijgt de jongere een beloning zoals bepaald werd met de begeleider en wordt de voortgang gereset.

Dankzij het mobile-first design kan de jongere vlot onderweg, via smartphone of tablet, alle stappenplannen bekijken. De bus leren nemen of boodschappen doen was nog nooit zo toegankelijk.

Zelfstandigheid binnen handbereik

De proof of concept toont aan dat Trek je Plan een waardevolle bijdrage kan leveren aan de ontwikkeling van jongeren met een (licht) verstandelijke beperking en/of ASS. De app heeft het potentieel om hun zelfstandigheid, motivatie en zelfvertrouwen te vergroten, en hen te helpen om hun doelen te bereiken.

Heb je een geweldig projectidee? Laten we het bespreken met jouw favoriete drankje!